Türk Edebiyatına Giriş 1
GİRİŞ b. Gazel • Gazelin başlangıcı Arap şiiridir. Önce İran edebiyatına oradan da Türk edebiyatına geçmiştir. • Arap gazellerinde anlatılan sevgiliye gâzil denir. • Gazel, Arapçada kadınlarla sevgi üzerine konuşmak anlamına gelmektedir. • Nazım terimi olarak gazel, kafiye örgüsü aa, ba, ca... olan bir nazım şeklidir. • Kafiyeli olan ilk beytine matla, ikinci beytine hüsn- i matla, Son beytine makta, sondan bir önceki beytine hüsn-i makta denir. • Gazelin en güzel beytine şah-beyt ya da beytü’l gazel denir. • Şair, gazelin maktasında adını söyler. Buna tahallüs denilir. Mahlas ise şairin sonradan aldığı ikinci addır. • Mahlaslar genç şairlere, tanınmış şairlerin onlara mahlasnâme yazmaları sonucu verilir. • Türk edebiyatında gazeller 4-15 beyit arasında yazılmıştır. Kesin bir kural olmamakla birlikte genelde 5,7,9 gibi tek sayılarda yazılmışlardır. • 15 beyitten uzun gazellere gazel-i mutavvel denir. • Bazen matla mısralarından birisi gazelin sonunda tekrarlanır. Buna redd-i mısra deni